آیا برجستگی‌هایی به رنگ‌های آبی یا بنفش روی پاهای خود مشاهده می‌کنید؟ به احتمال زیاد، دچار بیماری واریس شده‌اید. برای بسیاری از افراد، این بیماری تنها یک مشکل زیبایی محسوب می‌شود. برخی از افراد ممکن است، درد یا مشکلات جدی‌تری را تجربه کنند.
واریس چیست و چند نوع است؟ مهم‌ترین علت واریس چیست؟ ما در این صفحه، به این سؤالات پاسخ خواهیم داد و همچنین انواع روش‌های درمان این بیماری مانند رادیوفرکوئنسی و جراحی واریس را معرفی خواهیم کرد.
واریس چیست؟
وریدهای واریسی رگ‌های متورمی هستند که در زیر سطح پوست پاها یا مچ پاها ظاهر می‌شوند. اگر دیواره سیاهرگ ضعیف باشد یا دریچه‌ها به‌درستی کار نکنند، خون به عقب برمی‌گردد و برجستگی‌های آبی و بنفش رنگی را ایجاد می‌کند. همراه با این برجستگی‌ها، ممکن است علائمی مانند درد و خارش را نیز تجربه کنید. برای بسیاری از افراد، واریس یک بیماری خطرناک محسوب نمی‌شود؛ ولی، ممکن است برخی از افراد را با مشکلات جدی‌تری مانند لخته‌شدن خون روبرو کند.
دلایل ایجاد واریس چیست؟
سیاهرگ‌های پا باید برخلاف نیروی جاذبه کار کنند تا بتوانند خون را به قلب بازگردانند. انقباضات عضلات ساق پاها (که نقشی شبیه یک پمپ را ایفا می‌کنند) و دیوارهای الاستیکی سیاهرگ‌ها به بازگشت خون به سمت قلب کمک می‌کنند. زمانی که خون به سمت قلب هدایت می‌شود، دریچه‌های کوچک در سیاهرگ‌ها به سمت قلب باز می‌شوند و سپس برای جلوگیری از به عقب برگشتن خون بسته می‌شوند.
دریچه‌های ضعیف یا آسیب‌دیده دلیل ایجاد واریس هستند؛ زیرا، به خون اجازه می‌دهند به سمت عقب برگردد و در رگ‌ها جمع شود.
شایع ترین علائم واریس
پدیدارشدن رگ‌هایی به رنگ بنفش و تیره روی پوست و پیچ‌خوردگی و برآمدگی آن‌ها از علائم واریس خفیف محسوب می‌شوند. شایع‌ترین علائم واریس در زنان و به طور کلی علائم واریس در افراد مختلف عبارت‌اند از: درد، احساس سنگینی در پاها، سوزش، گرفتگی عضلات، تورم ساق پا، بدتر شدن درد پس از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت، خارش و تغییر رنگ پوست.
شایع ترین عوارض واریس چیست؟
شایع‌ترین عوارض واریس عبارت‌اند از:
- زخم: زخم‌های دردناک روی پوست نزدیک سیاهرگ‌های واریسی ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها در نزدیکی مچ پا بیشتر دیده می‌شوند. پیش از ایجاد زخم، یک نقطه از پوست تغییر رنگ می‌دهد. اگر چنین زخمی را مشاهده کردید، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
- لخته شدن خون: در برخی اوقات، سیاهرگ‌های عمق پاها بزرگ می‌شوند و ممکن است باعث شوند درد و تورم مداوم را در پاها تجربه کنید. در صورت مشاهده چنین علائمی، حتما به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا، ممکن است نشانه لخته شدن خون باشد.
- خونریزی: خونریزی نتیجه ترکیدن رگ‌های نزدیک به پوست است. این خونریزی جزئی است؛ ولی نباید آن را نادیده گرفت.
مشاهده خدمات متخصص ستون فقرات در تهران
انواع واریس
انواع واریس دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند؛ زیرا، انواع مختلفی از سیاهرگ‌ها در بدن وجود دارد و هر نوع سیاهرگ واریسی، ظاهری متفاوت خواهند داشت.
- صافن بزرگ: در بین سیاهرگ‌های سطحی پاها، ورید صافن بزرگ بیشتر از وریدهای دیگر دچار این عارضه می‌شود. ورید صافن بزرگ از درون مچ پا بالا می‌رود و در کشاله ران به ورید رانی متصل می‌شود. به رگ‌های واریسی روی ورید صافن بزرگ و شاخه‌های اصلی آن، واریس ورید صافن بزرگ گفته می‌شود. این نوع، ابتدا در درون ران، بیرون اندام تحتانی و پشت ران مشاهده می‌شود.
- صافن کوچک: این عارضه، اغلب در کنار نوع صافن بزرگ مشاهده می‌شود. سیاهرگ صافن کوچک از بخش بیرونی زردپی آشیل در پشت ساق پا بالا می‌رود و به سیاهرگ عمقی در پشت زانو متصل می‌شود. واریس صافن کوچک ابتدا در پشت مچ پا یا زانو مشاهده می‌شود.
- شاخه‌ای: به ورید متورم که از سیاهرگ صافن اصلی منشعب می‌شود، واریس شاخه‌ای گفته می‌شود. این نوع بیماری، معمولا در زیر زانو مشاهده می‌شود و کمی باریکتر از نوع صافن است.
- متوسط: در این نوع، برآمدگی‌های بزرگی به رنگ آبی مایل به بنفش دیده می‌شود که تنها یک مشکل زیبایی به شمار می‌روند. در صورت عدم درمان واریس متوسط، با مشکلات جدی‌تری روبرو خواهید شد.
- شدید: در صورت عدم درمان ورید واریسی، بدشکل‌تر خواهد شد و به بیماری‌های جدی‌تری مانند بیماری مزمن وریدی مبتلا می‌شوید. ضخیم شدن پوست و بافت‌ها، ایجاد زخم در پوست، تغییر رنگ پوست و تورم شدید از علائم این بیماری محسوب می‌شوند.
- مشبک یا عنکبوتی: اگر سیاهرگ‌های واریسی با شکلی شبیه به تور روی ناحیه وسیع‌تری از پوست پخش شوند، به آن واریس مشبک گفته می‌شود. وریدهای مشبکی معمولا ضخیم‌تر هستند و به رنگ‌های قرمز، سبز یا بنفش مشاهده می‌شوند. نوع عنکبوتی با شکلی شبیه به تار را در هر جایی از بدن می‌توان مشاهده کرد و معمولا نازک‌تر و کوچک‌تر از سایر انواع رگ های واریسی هستند.
روش‌های تشخیصی واریس در کلینیک ارتوپدی پزشک اول
پزشکان کلینیک ارتوپدی پزشک اول، ممکن است ابتدا پاها و سیاهرگ‌ها را در حالت نشسته و ایستاده معاینه کنند. سپس سؤالاتی درباره درد یا علائم دیگر شما خواهند پرسید و روش‌های تشخیصی زیر را به شما تجویز خواهند کرد. راه های تشخیص واریس عبارت‌اند از:
- سونوگرافی دالپر: این روش، به تشخیص وریدهای واریسی و شدت آن‌ها کمک می‌کند. با کمک این روش می‌توان گردش خون را بررسی کرد.
- اسکن دوطرفه: اسکن سونوگرافی دوبلکس یا اسکن دوطرفه، روشی غیر تهاجمی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا (سونوگرافی) برای بررسی ساختار سیاهرگ‌های پاهایتان استفاده می‌کند. پزشک با کمک این روش می‌تواند سرعت جریان خون را در سیاهرگ‌ها بررسی و دریچه‌های آسیب‌دیده را پیدا کند.
- ونوگرافی: با توجه به محل سیاهرگ‌های واریسی، ونوگرافی ممکن است برای بررسی بیشتر رگ‌های شما تجویز شود. در این آزمایش، پزشک رنگ مخصوصی را به پاهای شما تزریق می‌کند و سپس با کمک اشعه ایکس، تصاویری را از آن ناحیه می‌گیرد. از آنجایی که رنگ روی تصاویر اشعه ایکس دیده می‌شود، پزشک می‌تواند جریان خون شما را با دید بهتری بررسی کند.
بیشتر بخوانید: علائم واریس دست و علائم واریس زانو چیست؟
انواع روش‌های درمان واریس در کلینیک ارتوپدی پزشک اول
بیشتر روش‌های درمان این بیماری به‌صورت سرپایی در کلینیک ارتوپدی پزشک اول انجام می‌شود و همان روز می‌توانید به خانه بروید. روش‌های درمان بیماری واریس عبارت‌اند از:
درمان واریس با لیزر
در لیزردرمانی ساده، پرتوهایی قوی از نور، به سمت سیاهرگ‌های واریسی کوچک تابانده می‌شود تا بهتدریج ناپدید شوند. معمولا یک جلسه لیزر کافی نیست و باید طبق تجویز پزشک یا هر 6 الی 12 هفته یکبار برای لیزردرمانی به کلینیک مراجعه کنید.
لیزردرمانی درون وریدی، برای درمان سیاهرگ‌های واریسی بزرگ مناسب است. در این درمان، ناحیه مورد نظر بی‌حس می‌شود و فیبر لیزری از طریق یک لوله نازک (کاتتر) به درون سیاهرگ وارد می‌شود. در لیزردرمانی درون وریدی، درد کمتری را در مقایسه با بستن ورید احساس خواهید کرد و سیاهرگ‌های واریسی در زمان کمتری بهبود خواهند یافت.
روش اسکلروتراپی (تزریقی)
در روش اسکلروتراپی، محلول یا فومی مانند محلول نمک را که می‌تواند باعث بسته شدن رگ‌ها شود، به درون رگ‌های واریسی تزریق می‌شود. سپس در عرض چند هفته، سیاهرگ‌ها به بافت اسکار تبدیل خواهند شد و دیگر قابل مشاهده نخواهند بود. اگر رگ بزرگتر باشد، بسته شدن آن سه الی چهار ماه طول خواهد کشید. گاهی چندین بار تزریق با توجه به اندازه و محل رگ‌های بیمار، لازم است. اسکلروتراپی نیازی به بیهوشی ندارد و پزشک می‌تواند آن را در مطب در کمتر از 30 دقیقه انجام دهد.
روش فرکانس رادیویی داخل وریدی
این روش برای درمان رگ های واریسی بزرگتر مناسب‌تر است. در این روش، ابتدا بخش مورد نظر بی‌حس می‌شود و سپس لوله نازک و انعطاف‌پذیری به نام کاتتر درون ورید متورم قرار داده می‌شود. گرمای فرکانس رادیویی که از طریق این لوله به درون رگ فرستاده می‌شود، باعث بسته شدن رگ می‌شود. این درمان 45 الی 60 دقیقه طول می‌کشد و شما می‌توانید در همان روز به خانه بروید.
روش فلبکتومی ترانس ایلومینیشن
در روش فلبکتومی ترانس ایلومینیشن که معمولا به‌صورت سرپایی انجام می‌شود، پزشک ابتدا ناحیه مورد نظر را بی‌حس می‌کند. سپس با کمک منبع نوری که به آن ترانس ایلومینیشن گفته می‌شود، رگ‌ها را قبل از برداشتن از بدن مشاهده می‌کند تا خطاهای احتمالی به حداقل برسد. در مرحله بعدی، برشی کوچک ایجاد کرده و از دستگاهی کوچک برای برداشتن سیاهرگ‌های واریسی استفاده می‌کند. این روش برای برخی از بیماران مانند افرادی که سیاهرگ‌های واریسی بزرگتر یا زخم‌های واریسی دارند، مناسب‌تر است.
جراحی آندوسکوپی
جراحی آندوسکوپی ورید را می‌توان یک عمل زیبایی کم‌تهاجمی محسوب کرد. در این روش، پزشک پس از ایجاد برشی کوچک در نزدیکی ورید واریسی، از دوربین و دستگاهی کوچک (که در انتهای لوله‌ای نازک هستند) استفاده می‌کند و رگ را می‌بندد. اگر ورید زخم‌هایی را در پوست ایجاد کند، جراحی آندوسکوپی ورید توصیه می‌شود. این روش به زنان باردار و افراد مبتلا به گردش خون ضعیف، لنف ادم و برخی از بیماری‌های پوستی توصیه نمی‌شود.
چند هفته پس از جراحی دوباره می‌توانید فعالیت‌های عادی خود را همانند گذشته انجام دهید. پس از جراحی آندوسکوپی، حتما جوراب واریس بپوشید و از ایستادن طولانی‌مدت خودداری کنید. هزینه جراحی آندوسکوپی ورید به محل و وسعت ناحیه واریسی بستگی دارد. اگر می‌خواهید هزینه دقیق این جراحی را بدانید یا اطلاعات بیشتری درباره آن کسب کنید، با شماره‌های درج‌شده در سایت تماس بگیرید یا به کلینیک ارتوپدی پزشک اول مراجعه کنید.
