آسیب آرنج در ورزشکاران: چه زمانی نگران شویم؟

مفصل آرنج یکی از حساس‌ترین و پرتحرک‌ترین بخش‌های بدن است که در بیشتر فعالیت‌های روزانه و ورزشی نقش مستقیم دارد. ورزشکاران در رشته‌های مختلف از بدنسازی گرفته تا ورزش‌های توپی و رزمی، حرکات مکرر و فشارهای زیادی را به این ناحیه وارد می‌کنند و به همین دلیل آسیب‌های آرنج در میان آن‌ها بسیار شایع است. درد، ورم، التهاب و محدودیت حرکت تنها بخشی از مشکلاتی هستند که در صورت آسیب به آرنج بروز پیدا می‌کنند و اگر جدی گرفته نشوند، روند تمرین و حتی زندگی روزمره فرد را مختل می‌سازند. به همین دلیل مراجعه به متخصص آرنج در تهران یا در شهر محل سکونت خود، از اهمیت بالایی برخوردار است تا علت دقیق درد مشخص شده و درمان مناسب در کوتاه‌ترین زمان آغاز شود.

در این مقاله به بررسی انواع آسیب آرنج در ورزشکاران، علل، نشانه‌ها، روش‌های درمانی و راه‌های جلوگیری از آن می‎پردازیم. همراه ما باشید.

انواع آسیب آرنج در ورزشکاران

آرنج به دلیل ساختار پیچیده و درگیری در بسیاری از حرکات ورزشی، در معرض آسیب‌های گوناگون قرار دارد. ورزشکاران در رشته‌هایی مانند بدنسازی، تنیس، والیبال یا وزنه‌برداری بیشتر با مشکلات این ناحیه روبه‌رو می‌شوند. آسیب‌ها به طور کلی به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شوند. آسیب‌های حاد در اثر ضربه مستقیم یا فشار ناگهانی ایجاد می‌شوند و شامل شکستگی، دررفتگی و کشیدگی رباط‌ها هستند.

 آسیب‌های مزمن آرنج بیشتر ناشی از حرکت و استفاده بیش از حد آرنج بوده و التهاب تاندون‌ها یا ساییدگی مفصل را در پی دارند. گاهی نیز، ورم آرنج در اثر ضربه کوچک رخ می‌دهد و به مرور شدت پیدا می‌کند. همچنین تاندونیت و التهاب بورس از شایع‌ترین مشکلات مزمن در ورزشکاران به شمار می‏رود. از این رو، شناخت این انواع آسیب کمک می‌کند ورزشکار در مراحل اولیه متوجه مشکل شود و از پیشرفت آن جلوگیری کند.

علت آسیب آرنج در ورزشکاران چیست؟

آسیب آرنج در ورزشکاران دلایل متعددی دارد و معمولاً نتیجه ترکیبی از حرکات تکراری، فشار بیش از حد و تکنیک نامناسب در تمرین‌ است. در ورزش‌های قدرتی، بلند کردن وزنه‌های سنگین یا اجرای حرکت با فرم اشتباه فشار زیادی به تاندون‌ها وارد می‌کند. در رشته‌هایی مانند تنیس یا گلف، حرکات تکراری دست عامل اصلی التهاب و درد است. بی‌توجهی به گرم کردن یا کشش قبل از ورزش نیز احتمال بروز آسیب را افزایش می‌دهد.

 علاوه بر این، ضربه‌های ناگهانی در ورزش‌های برخوردی یا افتادن روی دست، به‌طور مستقیم به آرنج صدمه می‌زنند. گاهی ضعف عضلات اطراف مفصل، شرایط شغلی یا حتی فرم نامناسب بدن باعث تشدید فشار بر این ناحیه می‌شود. در برخی افراد نیز علت درد آرنج دست راست و چپ به دلیل استفاده بیش از اندازه از آن در فعالیت‌های روزمره و ورزشی است.

علائم آسیب آرنج در ورزشکاران

علائم آسیب آرنج در ورزشکاران متفاوت است و شدت آن‌ها به نوع آسیب بستگی دارد. درد، یکی از اولین و شایع‌ترین علائم است که اغلب هنگام حرکت یا فشار بر مفصل تشدید می‌شود. در برخی موارد، ورزشکار با کاهش دامنه حرکتی یا ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزانه روبه‌رو می‌شود.

همچنین، ورم و التهاب در ناحیه آرنج معمولاً پس از ضربه یا استفاده بیش از حد ظاهر می‌شود و لمس آن دردناک خواهد بود. در آسیب‌های شدیدتر، کبودی یا تغییر شکل ظاهری مفصل نیز در فرد مشاهده می‌شود. گاهی احساس ضعف در دست یا بی‌حسی به دلیل فشار بر عصب ایجاد می‌شود که فعالیت ورزشی را مختل می‌کند. افزون بر این، در مواقعی ورزشکاران از صدای «تق‌تق» یا گیر کردن مفصل هنگام حرکت شکایت دارند.

روش‌های درمان آسیب آرنج در ورزشکاران

همانطور که متوجه شدید، آسیب‌ آرنج در ورزشکاران از شایع‌ترین مشکلات مفصلی است که اغلب عملکرد ورزشی را تحت تأثیر قرار می‎دهد. درمان آسیب‌های آرنج به شدت و نوع صدمه بستگی دارد که شامل جراحی و غیر جراحی است و هر کدام بسته به شرایط فرد تعیین می‌شود. در زیر این درمان‎ها را بررسی می‎کنیم:

درمان آسیب آرنج ورزشکاران با جراحی

جراحی آرنج زمانی مطرح می‌شود که سایر روش‌های درمانی مؤثر نبوده یا آسیب بسیار شدید باشد. در شکستگی‌های پیچیده، دررفتگی‌های مکرر یا پارگی کامل تاندون‌ها و رباط‌ها، جراحی تنها راه بازگرداندن عملکرد طبیعی مفصل خواهد بود.

 عمل جراحی بسته به نوع آسیب شامل ترمیم یا بازسازی رباط، ثابت کردن استخوان‌ها با پیچ و پلاک یا آزادسازی عصب فشرده شده است. پس از جراحی، دوره توانبخشی اهمیت زیادی دارد و ورزشکار باید تحت نظر فیزیوتراپیست تمرینات اختصاصی انجام دهد تا دامنه حرکتی و قدرت عضلات بازگردد.

از نکات مهم پس از عمل جراحی، اجتناب از بازگشت زودهنگام به فعالیت ورزشی است زیرا احتمال آسیب مجدد افزایش می‌یابد. برخی ورزشکاران برای بازگشت سریع‌تر به تمرینات به دنبال روش‌های مکمل هستند؛ اما بدون تکمیل دوره درمان، نتایج مطلوب حاصل نخواهد شد.

درمان غیرجراحی آسیب آرنج ورزشکاران

درمان‌های غیرجراحی، معمولاً برای آسیب‌های خفیف تا متوسط آرنج پیشنهاد می‌شوند. استراحت دادن به مفصل و پرهیز از فعالیت‌هایی که فشار زیادی به آرنج وارد می‌کنند، اولین گام درمان است. سپس، استفاده از کمپرس سرد که جزو درمان خانگی درد آرنج تلقی می‎شود، برای کاهش التهاب و گرمای موضعی بسیار کمک‎کننده است. همچنین داروهای ضدالتهاب خوراکی یا موضعی نیز نقش مهمی در کاهش درد دارند.

درمان خانگی ضرب دیدگی آرنج دست نیز در برخی موارد با روش‌هایی مشابه مانند استراحت، یخ‌گذاری و بستن آرنج با باند کشی به تسریع روند بهبودی، کمک شایانی می‌کند.

علاوه بر این، تمرینات کششی و تقویتی زیر نظر متخصص فیزیوتراپی نقش مهمی در بازگرداندن عملکرد طبیعی آرنج دارند. برخی ورزشکاران نیز برای درمان درد آرنج در بدنسازی از بریس یا باندهای حمایتی استفاده می‎کنند.

از سوی دیگر، برای افزایش اثربخشی روند درمان، استفاده از برنامه‌های فیزیوتراپی منظم اهمیت زیادی دارد. آموزش صحیح حرکات ورزشی از سوی متخصص نیز از بروز آسیب مجدد جلوگیری می‌کند. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D باعث تقویت استخوان‌ها و تسریع روند ترمیم بافت‌ها نیز می‎شود.

چگونه از آسیب آرنج در ورزشکاران جلوگیری کنیم؟

پیشگیری از آسیب‌ آرنج در ورزشکاران با رعایت اصول تمرینی و مراقبتی امکان‌پذیر است. گرم کردن قبل از شروع ورزش و انجام حرکات کششی مناسب از مهم‌ترین اقدام‌ها است. اجرای صحیح تکنیک‌ها در حرکات ورزشی، به‌ویژه در رشته‌هایی مانند بدنسازی و وزنه‌برداری، فشار اضافی بر مفصل را کاهش می‌دهد. همچنین، استفاده از وزنه‌های متناسب با توان فرد و افزایش تدریجی شدت تمرین، بسیار اهمیت دارد.

در ورزش‌های برخوردی یا پرخطر، استفاده از وسایل محافظتی مانند ساپورت یا پد آرنج نیز توصیه می‌شود و تقویت عضلات اطراف مفصل نقش کلیدی در جلوگیری از صدمات دارد و باید بخشی از برنامه تمرینی قرار گیرد. به علاوه، استراحت کافی میان جلسات ورزشی و پرهیز از تمرین‌های بیش از حد از بروز آسیب‌های مزمن جلوگیری می‌کند.

رعایت اصول تغذیه‌ای و دریافت مواد مغذی موردنیاز برای سلامت استخوان‌ها و مفاصل به کاهش خطر آسیب کمک می‌کند. آگاهی ورزشکار از علائم اولیه آسیب و مراجعه سریع به متخصص مانع پیشرفت مشکلات جدی‌تر می‌شود.

پیشنهاد می‏‌کنیم که برای تقویت آرنج در بدنسازی و دیگر ورزش‎ها مانند تنیس، والیبال، هندبال پرتاب دیسک و دیگر ورزهایی که آرنج در معرض آسیب است، روی عضلات اطراف آن مانند جلو بازو، پشت بازو و ساعد تمرکز کنید تا مفصل پایداری بیشتری پیدا کند. همچنین بهتر است حرکات کششی و تمرینات ایزومتریک مانند فشار دادن توپ نرم انجام دهید تا قدرت تاندون‌ها افزایش پیدا کند.

چه زمانی برای آسیب آرنج به پزشک مراجعه کنیم؟

مراجعه به پزشک برای یآسیب آرنج زمانی ضرورت دارد که درد و ناراحتی به‌طور مداوم ادامه یابد یا با درمان‌های ساده خانگی برطرف نشود. اگر ورم و کبودی شدید ظاهر شود یا مفصل شکل غیرطبیعی پیدا کند، مراجعه فوری الزامی است. علاوه بر این، محدودیت حرکت یا ناتوانی در بلند کردن اجسام حتی سبک، نشانه آسیب جدی‌تری خواهد بود. همچنین در صورت شنیدن صدای ناگهانی هنگام حرکت یا احساس گیر کردن مفصل باید بررسی تخصصی توسط پزشک انجام شود.

از طرفی، بی‌حسی، ضعف در دست یا انتشار درد به ساعد و شانه نیز از علائم آسیب آرنج است که نباید نادیده گرفته شود. ورزشکارانی که به دلیل آسیب دچار افت عملکرد در تمرین می‌شوند، بهتر است بدون تأخیر اقدام به معاینه کنند. در برخی شرایط حتی اگر علائم خفیف باشند، برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت، مراجعه به پزشک متخصص توصیه می‌شود.

جمع‌بندی

در این مقاله توضیح دادیم که آسیب آرنج در ورزشکاران به دلیل فشارهای مداوم و حرکات تکراری بسیار رایج هستند و علائمی مانند درد، التهاب و محدودیت حرکتی ایجاد می‌کنند. این آسیب‌ها به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شوند و عواملی همچون تمرین نادرست، ضربه ناگهانی و استفاده بیش از حد از مفصل در بروز آن نقش دارند. درمان بسته به شدت آسیب از روش‌های ساده خانگی و فیزیوتراپی تا جراحی و توانبخشی متغیر است. در نهایت، رعایت اصول تمرینی، تقویت عضلات اطراف مفصل و مراجعه به پزشک در زمان مناسب بهترین راهکار برای پیشگیری و کنترل این مشکلات به شمار می‌آید.