علت درد پاشنه پا چیست و چگونه درمان می‌شود؟
درد پاشنه پا یکی از متداول‌ترین مشکلات پا و مچ پا محسوب می‌شود که معمولاً به‌دلیل التهاب، فشار زیاد، آسیب‌های فیزیکی یا بیماری‌های مزمن ایجاد می‌شود. شایع‌ترین علت‌ها شامل التهاب کف پا (پلانتار فاسیت)، خار پاشنه، آسیب تاندون آشیل، و التهاب مفاصل است. همچنین مشکلات عصبی، کفش نامناسب یا اضافه وزن می‌توانند در بروز درد نقش داشته باشند. در این مقاله با ما همراه باشید تا با علل، علائم، نحوه تشخیص و روش‌های درمان آن آشنا شوید.
فهرست مطالب
- مهم ترین علل درد پاشنه پا
- کلسترول بالا و درد پاشنه پا
- درد پاشنه پا و کمبود ویتامین
- چربی خون و درد پاشنه پا
- علت درد کف پا بعد از بیدار شدن
- دلایل درد پاشنه پا هنگام راه رفتن
- درد پاشنه پا در کودکان نشانه چیست؟
- علائم درد پاشنه چیست؟
- نحوه تشخیص علت درد پاشنه پا
- روش های درمان درد پاشنه پا
- درمان گیاهی درد پاشنه پا
- آیا درد پاشنه پا خطرناک است؟
;;
مهم ترین علل درد پاشنه پا
درد پاشنه با توجه به محل درد ممکن است خفیف تا شدید باشد. این درد ممکن است به‌صورت ناگهانی یا با گذشت زمان ایجاد شود. رایج ترین علل درد پاشنه پا عبارت‌اند از:
- التهاب تاندون آشیل: تاندون آشیل، ماهیچه ساق پا را به استخوان پاشنه پا متصل می‌کند و بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین تاندون در بدن است. دوندگان و بازیکنان بسکتبال بیشتر از دیگر افراد در معرض ابتلا به التهاب تاندون آشیل قرار دارند؛ زیرا، آن‌ها از این تاندون بیش از اندازه استفاده می‌کنند. این التهاب باعث درد، تورم و سفتی در پشت پاشنه پا می‌شود. ازآنجایی‌که کلسترول بالا می‌تواند یکی از دلایل این التهاب باشد، می‌توان گفت که کلسترول بالا و درد پاشنه پا به یکدیگر مرتبط هستند
- بورسیت: بورسیت به تورم کیسه‌های پر از مایعی به نام بورس گفته می‌شود و علائمی شبیه به کبودی در پاشنه پا ایجاد می‌کند. اگر روی پاهای خود به مدت طولانی بایستید، ممکن است دچار این مشکل شوید
- تغییر شکل هاگلند: در این سندرم، یک برآمدگی استخوانی بزرگ به علت التهاب و تحریک مزمن در پشت پاشنه پا ایجاد می‌شود. کفش‌های پاشنه‌بلند می‌توانند باعث بدتر شدن این برآمدگی و درد پاشنه شوند
- بیماری سیور: این بیماری می‌تواند متداول‌ترین علت درد پاشنه پا در کودکان فعال 8 الی 14ساله باشد. کودکانی که همواره در حال دویدن و پریدن هستند، بیشتر از دیگر کودکان دچار این بیماری می‌شوند
- کوفتگی استخوان: اگر پایتان را روی جسمی سفت و تیز بگذارید، این جسم می‌تواند باعث کوفتگی بافت چربی زیر پاشنه پا شود. رنگ این بخش از پایتان ممکن است تغییر نکند؛ ولی، دردی را هنگام راه‌رفتن یا حتی استراحت تجربه خواهید کرد
- شکستگی فشاری: شکستگی فشاری می‌تواند باعث ایجاد درد در پایین، طرفین و پشت پاشنه پا شود
- التهاب فاشیای پلانتار: التهاب فاشیای پلانتار یکی از متداول‌ترین دلایل درد پاشنه پا محسوب می‌شود و ناشی از پارگی یا کشیدگی بافت هم‌بند کف پا و التهاب آن است. افرادی که اغلب در حال دویدن یا پریدن هستند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این التهاب قرار دارند. ورزش یا کار روی تردمیل و سطوح سفتی مانند بتن از مهم‌ترین عوامل تحریک‌کننده این التهاب به شمار می‌روند
- خار پاشنه: التهاب فاشیای پلانتار مزمن می‌تواند علت خار پاشنه باشد. این مشکل معمولا دردناک نیست؛ ولی، برخی از افرادی که دچار این مشکل هستند، ممکن است درد پاشنه را تجربه کنند. برای آشنایی با روش‌های درمان خار پاشنه، مقاله تحت عنوان درمان خار پاشنه با سنگ پا، شیشه نوشابه و .... را مطالعه کنید.
کلسترول بالا و درد پاشنه پا
کلسترول بالا می‌تواند به عنوان یک عامل خطر برای بروز مشکلات قلبی و عروقی شناخته شود، اما تأثیرات آن بر روی سایر قسمت‌های بدن نیز قابل توجه است. یکی از این تأثیرات، درد پاشنه پا است که ممکن است به دلیل تجمع چربی‌ها و ایجاد التهاب در بافت‌های اطراف مفاصل و تاندون‌ها رخ دهد. این درد می‌تواند ناشی از فشار اضافی بر روی پاها و عدم جریان خون مناسب باشد. افرادی که با کلسترول بالا دست و پنجه نرم می‌کنند، باید به علائم جسمی خود توجه کرده و در صورت بروز دردهای غیرمعمول، به کلینیک فوق تخصصی پا مراجعه کنند تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود. تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌تواند به کاهش کلسترول و بهبود سلامت عمومی کمک کند.
درد پاشنه پا و کمبود ویتامین
کمبود ویتامین‌ها، به‌ویژه ویتامین D و ویتامین‌های گروه B (مانند B12 و B6)، می‌تواند نقش مهمی در بروز دردهای استخوانی و عصبی، از جمله درد پاشنه پا داشته باشد. ویتامین D برای جذب کلسیم و سلامت استخوان‌ها ضروری است؛ کمبود آن می‌تواند باعث ضعف استخوان‌ها، نرمی استخوان (استئومالاسی) و افزایش حساسیت به درد در نواحی مانند پاشنه پا شود. از سوی دیگر، ویتامین‌های گروه B به ویژه B12 و B6 در سلامت سیستم عصبی نقش دارند و کمبود آن‌ها می‌تواند منجر به نوروپاتی محیطی، بی‌حسی، سوزش و درد در اندام‌ها از جمله پاها گردد. بنابراین، در مواردی که درد پاشنه پا همراه با علائم عصبی یا ضعف استخوانی باشد، بررسی سطح ویتامین‌ها از طریق آزمایش خون اهمیت دارد. درمان مناسب شامل مصرف مکمل‌های ویتامینی، اصلاح رژیم غذایی و پیگیری پزشکی است تا از پیشرفت مشکلات جلوگیری شود.
چربی خون و درد پاشنه پا
چربی خون به افزایش سطح چربی‌های مضر مانند کلسترول و تری‌گلیسیرید در خون گفته می‌شود که می‌تواند منجر به مشکلات قلبی و عروقی شود. کنترل چربی خون از طریق تغذیه سالم، ورزش منظم و در صورت نیاز مصرف داروهای مخصوص، نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی دارد. افزایش چربی خون اغلب بدون علامت است، بنابراین بررسی دوره‌ای و آزمایش خون برای تشخیص به موقع ضروری است.
علت درد کف پا بعد از بیدار شدن
مهم‌ترین علت درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب، التهاب فاشیای پلانتار است. دیگر دلایل این درد پس از بیدار شدن عبارت‌اند از:
- التهاب تاندون آشیل
- خار پاشنه
- انواع مختلف آرتریت مانند آرتریت روماتوئید و نقرس
- بورسیت
- سندرم تونل تارسال که به فشردگی اعصاب تیبال خلفی یا پسین گفته می‌شود
مطالعه بیشتر: خارش کف پا نشانه چیست
دلایل درد پاشنه پا هنگام راه رفتن
در بیشتر اوقات، علت درد پاشنه در زنان و مردان هنگام راه‌رفتن به‌آسانی قابل تشخیص و درمان است. برخی از دلایل آن عبارت‌اند ار:
- التهاب فاشیای پلانتار
- التهاب تاندون آشیل
- کوفتگی استخوان
- خار پاشنه
- بورسیت
درد پاشنه پا در کودکان نشانه چیست؟
درد پاشنه پا در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که شایع‌ترین آن‌ها التهاب استخوان رشد (اپی فیزیت یا بیماری سیور) است. این مشکل معمولاً در کودکان فعال و در سنین رشد رخ می‌دهد و به دلیل فشار زیاد روی پاشنه ایجاد درد می‌کند. علاوه بر این، آسیب‌های ورزشی، استفاده از کفش نامناسب یا عفونت نیز می‌توانند باعث درد پاشنه در کودکان شوند. در صورت مشاهده درد مداوم یا شدید، بهتر است کودک توسط پزشک متخصص بررسی شود تا علت دقیق مشخص و درمان مناسب آغاز شود.
علائم درد پاشنه چیست؟
علائم درد پاشنه پا به علت و محل آن بستگی دارند. این درد ممکن است خفیف یا شدید باشد و با انجام فعالیت‌هایی مانند راه‌رفتن، ایستادن یا در صبح‌ها بدتر شود. اگر تصور می‌کنید که دچار درد پاشنه شده‌اید، ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشید:
- تورم یا قرمزی
- برآمدگی در پایین پاشنه
- سفتی به‌ویژه پس از استراحت یا حرکت‌نکردن
- دردی که از پاشنه شروع می‌شود و به بخش‌های دیگر پا سرایت می‌کند
- بی‌حسی یا گزگز
- مشکل در ایستادن، راه‌رفتن یا دویدن
- دردی که با فعالیت فیزیکی یا ایستادن طولانی‌مدت بدتر می‌شود
نحوه تشخیص علت درد پاشنه پا
برای تشخیص علت درد کف پا، پزشک سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند و سپس سؤالاتی را درباره علائم شما می‌پرسد. او ممکن است سؤالات زیر را بپرسد:
- کدام بخش از پاشنه شما درد می‌کند؟
- آیا می‌توانید درد پاشنه خود را توصیف کنید؟
- چقدر طول می‌کشد این درد برطرف شود؟
- آیا این درد با استراحت برطرف می‌شود؟
- آیا در گذشته به پاشنه یا پایتان آسیب وارد شده است؟
- در طول روز چقدر فعال هستید؟
- شغل شما چیست؟
- از کدام روش‌های خانگی برای مدیریت درد خود استفاده کرده‌اید؟
سپس پزشک پاشنه پای شما را معاینه می‌کند و به دنبال نشانه‌های التهاب، قرمزی و تورم می‌گردد. همچنین ممکن است کارهای زیر را نیز برای تشخیص علت درد پاشنه پای چپ در زنان و مردان انجام دهد:
- پاشنه پای شما را برای پیداکردن بخش‌های حساس به لمس یا گرم‌تر را لمس کند
- پا، پاشنه و مچ پای شما را حرکت دهد تا سفتی یا دامنه حرکتی آن‌ها را بررسی کند
- نحوه راه‌رفتن و حرکت‌کردن شما را مشاهده کند
- وضعیت پا و وضعیت بدنی شما را بررسی کند
- آزمایش‌های تصویربرداری تشخیصی مانند اشعه ایکس و سونوگرافی را تجویز کند و به دنبال ناهنجاری‌هایی مانند خار پاشنه یا مشکلات موجود در بافت‌های نرم؛ مانند تاندون آشیل بگردد
روش های درمان درد پاشنه پا
بیشتر مشکلاتی که باعث ایجاد درد پاشنه می‌شوند، با گذاشت زمان با روش‌های درمان بدون جراحی بهبود می‌یابند. روش‌های درمان دردهای پا و کف پا روی کاهش درد و التهاب، بهبود انعطاف‌پذیری پا و حداقل‌سازی فشار روی پا تمرکز می‌کنند. برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از:
درمان گیاهی درد پاشنه پا
محبوب‌ترین روش درمان درد پاشنه پا در منزل، استفاده از روغن‌های گیاهی است. روغن‌هایی مانند روغن اسطوخودوس، رزماری، نعناع فلفلی، کندر و اکالیپتوس که دارای ترکیبات ضدالتهابی هستند، می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای شما باشند. پاشنه خود را یک یا دو بار در روز با این روغن‌ها ماساژ دهید تا از فواید آن‌ها بهره‌مند شوید. همچنین می‌توانید چند قطره از این روغن‌ها و نمک اپسوم را درون آبگرم بریزید و پاهای خود را هر شب درون آن بگذارید تا درد برطرف شود.
دستگاه های ارتز
دستگاه‌های ارتز بدون نسخه یا سفارشی که فشار روی پاشنه پا را کاهش می‌دهند، می‌توانند بهترین روش درمان درد پاشنه پا باشند. برخی از افرادی که در صبح‌ها دچار درد پاشنه می‌شوند، با استفاده از آتل در شب می‌توانند درد خود را کاهش دهند. چکمه پیاده‌روی که یکی دیگر از دستگاه‌های ارتز است، ممکن است برای علائم شدید ضروری باشد.
فیزیوتراپی
ماساژ، فیزیوتراپی و سونوگرافی‌درمانی با شکستن بافت‌های اسکار، می‌توانند به کاهش التهاب و درد پاشنه کمک کنند.
تمرینات کششی
پزشک شما می‌تواند تمرینات کششی مناسبی را برای کاهش سفتی تاندون‌ها و عضلات به شما آموزش دهد.
تزریق
تزریق استروئید می‌تواند به کاهش درد و تورم ناشی از فاشیای پلانتار یا بورسیت کمک کند. پزشکان معمولا این روش درمانی را تجویز نمی‌کنند.
بهترین مسکن برای درد پاشنه پا
سرمادرمانی یکی از روش‌های درمان خانگی درد پاشنه پا سمت چپ یا راست است. اگر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی با سرمادرمانی ترکیب شوند، می‌توانند به کاهش درد و تورم کمک کنند.
جراحی
اگر درد پاشنه پا شدید باشد یا روش‌های درمان غیرجراحی نتوانند به بهبود این درد کمک کنند، پزشک ممکن است انجام جراحی را به بیمار پیشنهاد دهد. پزشک با توجه به علت درد پاشنه ممکن است یکی از دو روش زیر را تجویز کند:
- فاشیاتومی پلانتار: در این جراحی کم‌تهاجمی، جراح چندین برش کوچک را در رباط فاشیای پانتلار ایجاد می‌کند تا تنش و درد کاهش یابد
- جراحی التهاب تاندون آشیل: در موارد شدید، جراحی ممکن است برای برداشتن بخش‌های آسیب‌دیده تاندون ضروری باشد. اگر دچار خار پاشنه باشید، جراح آن را در طول این جراحی برخواهد داشت
بهترین پماد برای درد پاشنه پا
برای کاهش درد و التهاب پاشنه پا، استفاده از پمادهای ضد التهاب موضعی می‌تواند مؤثر باشد. پمادهایی که حاوی ترکیباتی مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک یا منتول هستند، به کاهش درد و تورم کمک می‌کنند. همچنین، پمادهای حاوی عصاره‌های طبیعی مثل آرنیکا نیز می‌توانند تسکین‌بخش باشند. قبل از استفاده از هر پماد، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا بهترین گزینه متناسب با وضعیت شما انتخاب شود.
آیا درد پاشنه پا خطرناک است؟
درد پاشنه پا معمولاً یک مشکل شایع و غیر خطرناک است که اغلب به علت التهاب، فشار زیاد یا آسیب‌های جزئی ایجاد می‌شود و با درمان‌های ساده قابل کنترل است. با این حال، اگر درد شدید، مداوم یا همراه با علائم دیگری مانند تورم، قرمزی یا محدودیت حرکت باشد، ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر مانند شکستگی، عفونت یا بیماری‌های مزمن باشد. در چنین مواردی حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
جمع‌بندی
درد پاشنه پا اغلب با گذشت زمان و روش‌های درمانی غیرجراحی بهبود می‌یابد و می‌تواند ناشی از دلایل بسیاری مانند التهاب تاندون آشیل یا التهاب فاشیای پلانتار باشد. پزشکان کلینیک‌های معتبری مانند کلینیک پزشک اول می‌توانند علت این درد را به‌درستی تشخیص دهند و در صورت لزوم، روش‌های درمانی مختلفی مانند تمرینات کششی یا دستگاه‌های ارتز را تجویز کنند.
بسیاری از افرادی که دچار این درد هستند، آن را نادیده می‌گیرند و به انجام فعالیت‌هایی که آن را بدتر می‌کنند، ادامه می‌دهند. اگر شما نیز می‌خواهید درد خود را نادیده بگیرید، به خاطر داشته باشید که ممکن است دچار درد مزمن پاشنه شوید. به عبارت دیگر، هر چه درد خود را نادیده بگیرید، درمان آن دشوارتر خواهد شد. همین امروز می‌توانید نوبتی را برای ملاقات با پزشکان کلینیک پزشک اول رزرو کنید و اولین قدم را برای تشخیص علت و درمان درد پاشنه خود بردارید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید